بسیاری از فیلسوفان و برخی از متکلمین اسلامی کوشیدهاند تا با انکار وجود شر، مسئولیت خدا را از خلقت آن سلب کنند. در نگاه این افراد شر در سنخ موجودات نیست بلکه امری معدوم و از سنخ نیستی است و ارتباطی با خلقت الهی ـ که تنها به موجودات تعلق میپذیرد ـ ندارد.
برای مثال نور امری «موجود» است و آفریدهشده است اما تاریکی چیزی نیست مگر همان «نبودن نور» و نمیتوان آن را امری موجود و مخلوق الهی محسوب کرد. در نگاه این جماعات شرور نیز این گونهاند؛ مثلاً زشتی چهره «زیبا نبودن» و بیماری «سالم نبودن» و گرسنگی «سیر نبودن» است و این نیستیها ربطی به خدای خالق هستیها ندارند.
اما در قرآن خدا «خالق همهچیز» است (انعام: ۱۰۲) و صریحاً بر خلقت شرور توسط خداوند منان تصریح میشود (فلق: ۲). او درد و رنج و بیماری را آفریده است و شر را در زمره مخلوقات بیشمار خود جایداده است اما در ورای این خلقت، «محکمترین کار» را کرده است و «بیشترین حکمتها» را محقق ساخته است. هرچند ممکن است ما سرّ ناپیدای بسیاری از آنها را درک نکنیم.
بهراستی چگونه میتوان او را علهالعلل و مسببالاسباب و منشأ همهچیز دانست و بر این اعتقاد صحیح تأکید کرد که «برگی از درخت نمیریزد مگر اینکه او بخواهد» (انعام: ۵۹)، اما درعینحال دامن او را از درد و رنج انسانها پیراست و ساحت او را از سیل و طوفان و زلزله و کرونا و … مبرا شمرد؟!
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
لطفا پاسخ را به عدد انگلیسی وارد کنید:
جهت نشر معارف اعتقادی اسلام، هر گونه کپی برداری بلامانع می باشد گروه دینی اعتقادی مُهتَد